Projekcją filmu „Chłopi” w reżyserii Hugh i DK Welchman uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Firleja w Lubartowie zakończyli dnia 15 kwietnia br. udział w projekcie Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej, który był realizowany we współpracy z lubartowskim kinem „Lewart” oraz Działem Edukacji Stowarzyszenia Nowe Horyzonty.

W ramach trwającego od października 2023 r. projektu młodzież naszego liceum raz w miesiącu mogła obejrzeć, w tradycyjnej wersji kinowej, jeden z filmów zaproponowanych w dwóch blokach tematycznych: „Maturalne motywy w filmie i literaturze” oraz „Ważne tematy”. Łącznie projekt obejmował czternaście wyjątkowych dzieł, których problematyka nie tylko skłania do refleksji nad ludzkim losem, ale jest też jest dobrą okazją do dyskusji na godzinach wychowawczych oraz stanowi źródło inspiracji w opracowaniu motywów maturalnych.

Uczniowie klas IV b i IV c realizowali cykl p.t. Maturalne motywy w filmie i literaturze”. Przygoda z filmem rozpoczęła się od polskiego dzieła „Johnny” w reż. Daniela Jaroszka. Ta oparta na prawdziwych wydarzeniach historia ukazuje postać ks. Jana Kaczkowskiego, niezwykłego duchownego, który – sam śmiertelnie chory – z niegasnącą determinacją angażował młodych chłopaków z zawodówki, często balansujących na granicy prawa, w pomoc śmiertelnie chorym z wybudowanego z własnej inicjatywy hospicjum. Obraz Jaroszka, z humorem i prostotą przekazu, uczy empatii. I to właśnie doceniła nasza młodzież. Z kolei dramat „Ułaskawienie”, znanego polskiego reżysera Jana Jakuba Kolskiego, ukazał fizyczny i duchowy wymiar podróży, w którą udali się małżonkowie, by pochować zamordowanego przez UB syna. Bohaterowie filmu mierzą się ze wspomnieniami wojny oraz z realiami stalinizmu, co z pewnością było dla uczniów cenną lekcją historii. Duże emocje towarzyszyły naszej młodzieży podczas seansu docenianego przez krytykę filmu „Bogowie” Łukasza Palkowskiego. Dzieło ukazuje sylwetkę prof. Zbigniewa Religi, utalentowanego kardiochirurga, który wraz z kierowanym przez siebie zespołem lekarzy przeprowadził pierwszy udany zabieg przeszczepienia serca w Polsce. Portret lekarza – idealisty, który nieustannie działa, a swoim uporem i konsekwencją zmienia rzeczywistość wokół siebie, zrobił na tegorocznych maturzystach szczególne wrażenie. Kolejne seanse poświęcone były filmom „Dziennik z podróży” Piotra Stasika oraz „Lunana. Szkoła na końcu świata” Pawo Choyning Dorji'ego. Reżyserzy obu dzieł zwracają uwagę na szczególną rolę nauczycieli jako tych, którzy pozwalają swoim uczniom „dotknąć przyszłości”, pomagają kształtować osobowość i wskazują wychowankom drogę do realizacji marzeń. Moralny niepokój przyniósł natomiast film „Jestem mordercą”. Dramat w reż. Macieja Pieprzycy nawiązuje do prawdziwych wydarzeń z początku lat 70. XX w., kiedy polska milicja stanęła przed wyzwaniem schwytania seryjnego mordercy kobiet. Przejmujący w dziele jest nie tyle wątek kryminalny, ale psychologiczny, bowiem twórca tego dzieła koncentruje uwagę widza na moralnych rozterkach prowadzącego śledztwo milicjanta, który musi dokonać wyboru między karierą a uczciwością. Film ten zainspirował uczestników seansu do rozmów o tym, czy dla wygody życia, uznania i zawodowego sukcesu warto poświęcić spokój sumienia, godność i rodzinne szczęście.

Blok „Ważne tematy” prezentował natomiast filmy, które obejrzeli uczniowie klasy III C oraz niektórych klas drugich. Tematyka i przedstawione problemy budziły żywe emocje, kontrowersje, a niekiedy i skrajne oceny młodzieży. Był to też powód do dyskusji i pogłębienia wiedzy o świecie filmu. Pierwszy z nich – „Komunia” w reż. Anny Zameckiej – to przejmujący obraz rozpadu rodziny oraz próby jej scalenia przez kilkunastoletnią dziewczynkę, dodatkowo obarczoną opieką nad bratem z zespołem Downa. Kolejny obraz, który uczniowie mieli okazję poznać, to głośne dzieło „Green book” w reż. Petera Farrelly'ego. Twórca porusza przede wszystkim problem rasizmu w Ameryce z połowy XX wieku, ale chyba jeszcze bardziej odnosi się do panujących wśród nas stereotypów i trudności w ich przełamywaniu. Lekkość narracji i duża dawka humoru uczyniła ten film atrakcyjnym w odbiorze. Z kolei dzieło „Bliskość” to stosunkowo nowa produkcja, której autorem jest młody reżyser Lukas Dhont. Przedstawił on, w wyjątkowo dojrzały sposób, nacechowaną emocjami przyjaźń dwóch dojrzewających chłopców. Problem trudnego dorastania nasza młodzież obserwowała również w dziele „Mój piękny syn” Felixa von Groeningena. Ta druzgocąca opowieść o nałogu narkotykowym i bezgranicznej miłości ojca do uzależnionego syna wywarła na widzach duże wrażenie i skłoniła do zadumy o tym, jak łatwo można utracić wszystko, co w naszym życiu najwaleczniejsze. Oprócz filmów fabularnych powodu do refleksji dostarczył nam dokument australijskiego reżysera Damona Gameau pt. „Cały ten cukier”. Ta narracja o zgubnym wpływie na nasz organizm cukrów zawartych w powszechnie używanych produktach spożywczych na pewno uświadomiła młodzieży, jak ważne jest zwracanie uwagi na to, co jemy na co dzień. W kolejnym miesiącu zaprezentowany został hiszpański film „Lato 1993”, który traktuje o stracie bliskich i konieczności zmierzenia się z tą tragedią przez kilkuletnią dziewczynkę. Sielankowy obraz katalońskiej prowincji burzą tu napięcia między członkami rodziny. Bunt osieroconej dziewczynki nie jest jednak wzruszającą przypowiastką o cierpieniu, a raczej opowieścią o krnąbrnym, wręcz złym dziecku, które w ten sposób odreagowuje swoją traumę.

Oba cykle zwieńczył długo wyczekiwany przez uczniów film „Chłopi”, który był kandydatem do Oskara w kategorii "Najlepsza pełnometrażowa animacja" w 2023 roku. To niezwykłe dzieło, inspirowanie nie tylko noblowską powieścią W. S. Reymonta, ale i malarstwem Młodej Polski, zabrało widzów do Lipiec, polskiej wsi z końca XIX wieku. Tu byliśmy świadkami codziennych zmagań chłopów, rodzinnych dramatów, wszechobecnego patriarchatu oraz tragizmu wiejskich „odmieńców”, którzy odrzucając odwieczne prawa moralne gromady narażają się na wykluczenie ze społeczności. W ten sposób twórcy filmu opowiedzieli historię dawną, ale bardzo aktualną.

Niewątpliwie projekt Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej ma wyjątkowe walory edukacyjne, bowiem kształtuje wrażliwość i empatię młodych ludzi wobec problemów współczesnego świata oraz poszerza horyzonty prezentując filmy ambitne, zmuszające do myślenia. Ogromne zainteresowanie młodzieży udziałem w tym filmowym projekcie jest znakiem, aby w przyszłym roku szkolnym kontynuować cykl spotkań z X Muzą. Liczymy, że się uda!